«Қазақстан Республикасында курорттық медицинаның одан әрі дамуы үшін айтарлықтай әлеуеті бар. Бірегей табиғи ресурстар мен жылдар бойы жинақталған тәжірибені ескере отырып, Қазақстан Орталық Азиядағы курорттық емдеудің жетекші орталықтарының біріне айналуы мүмкін» – Дамир Абдрахманов

Жарияланды: Марлан

Бүгін біз Қазақстандағы курортологияның ұлт денсаулықты сақтаудағы маңызды буынға айналатыны туралы айтатын боламыз. Бай табиғи ресурстар мен заманауи ғылыми тәсілдерді пайдалана отырып, біздің еліміз әлемдік сауықтыру жүйесіндегі жетекші орындардың бірін иеленуге сенімді түрде барады.

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі Курортология және медициналық оңалту ҒЗИ «Бурабай» емдеу-сауықтыру кешені филиалы директорының орынбасары Дамир Абдрахманов саланың жетістіктері, негізгі жобалары мен перспективалары туралы айтып береді.

Дамир Сабырұлы, біздің елімізде курортология қалай дамып келеді?

Соңғы жылдары біз аурулардың алдын алуға, Қазақстан халқын сауықтыруға деген қызығушылықтың тұрақты өсуін байқадық. Негізгі бағыттардың бірі біздің бірегей табиғи ресурстарымызды тиімді пайдалану болды. Мемлекет курортологияның дамуын белсенді қолдайды және бұл курорттық емдеудің танымалдылығының артуына әсер етеді.

Саланы қолдау мен дамытуда қандай мемлекеттік бастамалар мен жобалар маңызды рөл атқарды?

Маңызды факторлардың бірі - мемлекет тарапынан қолдау. Мысалы, біздің институт базасында өткен жылы 8 мыңнан астам пациент емделді, одан әрі жылы біз 7000 пациентті емдедік. Бұл ғылыми қызметтің субъектісі ретінде аккредиттелген біздің мекемеге деген сенімнің жоғары деңгейін көрсетеді. Сондай-ақ, жыл сайын, Денсаулық сақтау министрлігінің қолдауымен «Шипажай» халықаралық форумының өткізілуін атап өткен жөн, онда жетекші мамандар курортология саласындағы жаңа тәсілдер мен әзірлемелерді талқылады.

Сіздің институтта қандай ғылыми жобалар мен әзірлемелер іске асырылуда?

Біз санаторийлік-курорттық саланы дамытуға бағытталған нормативтік құқықтық актілердің жобаларын әзірлейміз. Қазақстанның санаторийлік-курорттық мекемелеріне консультациялық - әдістемелік көмек көрсетеміз. Қызықты бастамалардың бірі мамандықты танымал ететін және жас мамандарды тартатын «Жас курортолог мектебі» болды. 2024 жылғы желтоқсанда «Өмір және денсаулық туралы ғылым» ғылыми-техникалық қызметтің басым бағыты бойынша Ұлттық ғылыми кеңес «Курортология және медициналық оңалту ғылыми-зерттеу институты» ЖШҚ РМК-дан «Бронх-өкпе шаң этиологиясы жүйесінің кәсіптік ауруларының медициналық профилактикасы мен оңалтуына кешенді тәсіл» тақырыбында берілген өтінімді қаржыландыру үшін ұсыну туралы шешім қабылдады.

Сіздің емдеу-сауықтыру кешеніңізде бронх-өкпе патологиясы бар пациенттер қандай орын алады?

Бүгінде «Бурабай» ЕСК - бұл бронх-өкпе жүйесінің спецификалық емес аурулары бар демалушылар оңалту курсынан өтетін заманауи емдеу-сауықтыру мекемесі.

Төмен орналасқан жерлерден Бурабайға келген пациенттерде тыныс алу тереңдейді, бұл өкпенің желдетілуінің жоғарылауына әкеледі, содан кейін организмнің тотығу-қалпына келу процестері күшейеді. Біздің аймақта оның бедерлі рельефімен болу пациенттерді қалыпты көтерілулерден өтуге мәжбүр етеді. Бұл тыныс алу және жүрек-тамыр жүйесінің жұмысына пайдалы әсер етеді.

Ересек пациенттер оңалтуда 14 күн, балалар мен жасөспірімдерді емдеу ұзақтығы 21 күн, бұл жақсы динамикаға жету үшін жеткілікті. Емдеудің тиімділігі белгілі бір емдеу мен демалу режимін сақтауға байланысты.

Физиотерапиялық ем-шаралардың рөлі де өте маңызды. Физиотерапиядан біздің кешенде жылу, жарықпен емдеу, шөптермен ингаляция, оттегі коктейлі, галотерапия, балшықпен емдеу, массаж және дене шынықтыру кеңінен қолданылады. Қымызбен емдеу дәстүрлері сақталған. Қатаң мөлшердегі қозғалыстарды қажет етпейтін демалушылар үшін Бурабай маңында тәуелсіз экскурсиялар мен серуендерді ұсынамыз. Ол үшін экскурсиялық бағдарлама әзірленіп, терренкурға арналған маршруттар салынды.

Сіз қандай ерекше әдістерді қолданасыз?

Жоғарыда айтылғандардан басқа, «Бурабай» ЕСК-де Шарко душын, әртүрлі ванналарды. сондай-ақ құрғақ көмірқышқылды «Гейзер» ваннасын қоса, ем-шараларды ұсынады. Массаждың әртүрлі түрлері, механотерапия, емдік дене шынықтыру, термотерапия, магнитотерапия, механотерапия, спелеотерапия, гастроэнтерологиялық ем-шаралар, психологиялық жүктемені түсіру бөлмесі, дәрігерлердің консультациялары және тағы басқалар қолданылады.

Бұл әдістер пациенттердің қалпына келуіне ықпал етеді, ал фитопрепараттар синтетикалық дәрумендерге қарағанда жақсы сіңеді.

Сіздің институт ғылыми зерттеулер жүргізе ме?

Ғылыми қызмет - біздің жұмысымыздың негізгі бағыттарының бірі. Біз уәкілетті органдар ұйымдастыратын конкурстарға белсенді қатысамыз және минералды сулар мен емдік балшықтарға кешенді зерттеулер жүргіземіз. Бұл зерттеулер емдеу сапасын жақсарту үшін жаңа әдістер мен ұсыныстарды әзірлеуге көмектеседі. Біздің ғалымдар қызметкерлердің профилактикасы мен оңалтуының инновациялық әдістерін әзірлеуге бағытталған «Жұмыс істейтін халықтың денсаулығын сақтау негіздерін қалыптастыру» ғылыми-техникалық бағдарламасын әзірледі. Негізгі назар өкпенің шаң ауруларының алдын алуға және антиоксиданттар мен физиотерапияны қолдана отырып, курорттық бағдарламаларды жасауға бағытталған. Бағдарлама тау-кен және металлургия өнеркәсібінің қызметкерлерін диагностикалауды, емдеуді және әлеуметтік-психологиялық қолдауды қамтиды. Еңбекке қабілеттіліктің артуы және кәсіптік аурулардың төмендеуі күтілуде.

Қазақстандағы курортологияның болашағын қалай бағалайсыз?

Қазақстанда курортология қарқынды дамып келеді. Мемлекеттің қолдауының, табиғи ресурстарымыз бен ғылыми зерттеулеріміздің арқасында қ біз айтарлықтай жетістіктерге жеттік. Бұл бізге болашаққа сенімді түрде қарауға және саланы дамытуды жалғастыруға мүмкіндік береді.

Қазақстан Үкіметі Елімізде туристік саланы дамытудың 2029 жылға дейінгі кезеңге арналған тұжырымдамасын мақұлдады. Перспективалық жобаның шеңберінде «Көк-Жайлау» және «Оңтүстік Қаскелең» курорттарын дамыту сияқты бірқатар ірі туристік бағыттарды ілгерілету көзделеді.

Қазақстан Республикасында курорттық медицинаның одан әрі дамуы үшін елеулі әлеуеті бар. Бірегей табиғи ресурстар мен жылдар бойы жинақталған тәжірибені ескере отырып, Қазақстан Орталық Азиядағы курорттық емдеудің жетекші орталықтарының біріне айналуы мүмкін. Ол үшін инфрақұрылымды жақсарту, мамандар даярлау және курорттық қызметтерді ілгерілету бойынша тиімді шараларды енгізу қажет.

Ақп. 4, 2025, 11:06 Т.Ж.